Akıllı lens nedir?: Akıllı lens diğer adıyla akıllı mercek hem uzağı hem de yakını gözlüksüz görme amacıyla tasarlanmış göz içi lenslerdir.
Kimlere akıllı lens uygulanabilir?: Özellikle 45 yaş sonrasında ve göz yapısı akıllı lense uygun hastalarda uygulanabilir. Göz tansiyonu, sarı nokta hastalığı, keratokonus, retina hastalıkları olan kişilere uygulanması doğru değildir.
Herkese uygun mudur?: Hayır, akıllı lensler hem uzağı hem de yakını görmek isteyen her bir kişiye uygukanması doğru değildir. Kişinin mesleği ve görme beklentileri karar vermede önemlidir.
Akıllı lens, aslında bilimsel adı "multifokal lens" olan bir lens çeşididir. Multifokal lensler katarakt ameliyatlarında ve ya da göz derecesi çok yüksek olan hastalarda göz derecesini ortadan kaldırmak amacıyla yapılan "şeffaf lens değişimi" ameliyatlarında kullanılmaktadır. "Multifokal lens" ve "multifokal mercek" ifadeleri aynı şeyi ifade etmektedir.
Multifokal lens, çok odaklı lens anlamına gelmektedir. Multifokal olmayan lenslere ise monofokal lens ya da Türkçe ifadesiyle "tek odaklı lens" adı verilmektedir. Şimdi bu multifokal lens ve monofokal lens kavramlarını anlayalım.
Monofokal lens, tek odaklı lenslerdir. Bu lensler kendi üzerlerine gelen ışığı tek bir odak noktaya odaklamaktadır. Yani lensin tüm kırıcı yüzeyinin kırma gücü aynıdır. Bu lensler göz ameliyatlarında yıllardır kullanılan standart lenslerdir. Göz yerleştirildiklerinde kişinin okuma gözlüğü kullanması gerekmektedir.
Multifokal lensler çok odaklıdırlar. Bu lenslerin üzerlerinde ışığı farklı noktalara kıran halkasal yapılar vardır. Bu halkasal kırıcı alanlar ışığı farklı odak noktalarına odaklarlar. Bu şekilde göze yerleştirildiklerinde kişinin uzak, orta ve yakın mesafeyi aynı anda görebilmelerini sağlamaktadır. Bu nedenle uzak ve yakın gözlük hiç kullanmak istemeyen kişilerce tercih edilmektedir.
Akıllı lens yerleştirilecek kişilerin hekim tarafından titizlikle seçilmesi gerekmektedir. Akıllı lens ameliyatları uzak ve yakın gözlükten kurtulmak isteyen herkes için uygun olan bir ameliyat değildir. Ayrıca akıllı lensleri üreten farklı firmaların farklı mercekleri vardır. Akıllı lens seçiminde bu konuda tecrübe sahibi olan bir doktorun önerisine kulak vermenizde fayda bulunmaktadır.
Akıllı lenslerin en önemli avantajı kişiyi hem yakın gözlükten hem de uzak gözlükten kurtarmasıdır. Bu nedenle akıllı lens ameliyatı olmak isteyen ve bu konuda bizlere soru soran çok fazla hastamız bulunmaktadır. Ancak akıllı lensler herkes için en uygun çözüm değildir. Akıllı lensler kendi üzerlerine gelen ışığı uzak-orta-yakın mesafeye ayırarak farklı mesafelerde görüş sağlamaktadır. Bu da "kontrast azalması" adını verdiğimiz bir duruma neden olabilmektedir. Kontrast azalması, görme netliğinde kısmi bir azalmaya işaret etmektedir. akıllı lense bağlı kontrast azalması özellikle düşük ışık koşullarında biraz daha belirgin hale gelmektedir.
Kontrast azalması tüm hastalar tarafından fark edilen bir durum değildir. Birçok hasta kontrast azalmasını algılamaz. Özellikle kataraktı olmayan genç kişiler kontrast azalmasının farkına çabuk varırlar. Çünkü kataraktı olmayan bu kişiler uzak ve yakında gözlükle gördükleri kaliteyi akıllı lenslerle elde edemeyebilirler. Kataraktı olan hastalarda katarakt ameliyatı ile birlikte akıllı lens yerleştirilen kişiler, ameliyat öncesinde gözlükle bile bulanık görürken, ameliyat sonrasında gözlüksüz hem uzağı hem de yakını daha net gördüklerinden dolayı akıllı lens ameliyatından mutlu olurlar.
Akıllı lenslerin bir diğer dezavantajı ise halo ve glare (ışık saçılması) adı verilen durumlardır. Halo, parlak ışıklar etrafında görülen ışık halkasıdır. Özellikle araba farlarının etrafında ve sokak ışıklarının etrafında görülürler. Glare ise parlak ışıkların etrafa doğru uzaması şeklinde görülmektedir. Bu nedenle özellikle gece sık araba kullanana uzun yol şoförlerinde, pilotlarda ve keskin bir görüşe fazla ihtiyacı olan ressamlarda akıllı lens operasyonu tavsiye edilmez.
Akıllı lens ameliyatı aşağıdaki durumlarda uygundur.
Akıllı lens ameliyatının aşağıdaki durumlarda yapılması uygun değildir.
Akıllı lens ameliyatı olan hastalarda hastanın operasyon sonucundan tatmini gözdeki diğer sorunlar, kişinin görme ihtiyaçları, gerçekçi beklentiler, akıllı lensin optik dizaynı ve görsel performansı ve cerrahi teknik ve komplikasyonlarla ilişkilidir. Son dönemde yapılan bilimsel çalışmalarda akıllı lens uygulanan hastalarda tatmin oranlarının yüksek olduğu ortaya konulmuştur. Gözlükten bağımsıklık oranları farklı bilimsel çalışmalarda uzak görmede 91.6%, orta mesafe görmede %100 ve yakın görmede %70 olarak saptanmıştır. Yakın görmede biz bu oranların düşük olduğunu düşünüyoruz. Bizim tecrübelerimize göre akıllı lens uyguladığımız hastalarda yakın gözlük bağımsızlığı yüzde 100'e yakın seviyededir.
